मानसिक आजार हे एक गंभीर आरोग्य समस्या आहे जे विचार, भावना आणि वर्तणुकीवर परिणाम करते. मानसिक आजारांच्या अनेक प्रकार आहेत, ज्यात चिंता विकार, नैराश्य, मनोविकार आणि स्व-आघातग्रस्त वर्तन यांचा समावेश होतो.
मानसिक आजारांची अनेक कारणे आहेत, ज्यात अनुवांशिकता, पर्यावरणीय घटक आणि जीवनशैलीचे घटक यांचा समावेश होतो. मानसिक आजारांना बरे करण्याचे कोणतेही औषध नाही, परंतु उपचारांसह, बहुतेक लोक त्यांचे आजार व्यवस्थापित करण्यास आणि निरोगी आणि उत्पादक जीवन जगण्यास सक्षम असतात.
मानसिक आजारांच्या काही सामान्य लक्षणांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
- चिंता, चिंता किंवा काळजी
- उदासीनता, निराशा किंवा निराशाजनक भावना
- झोपेची समस्या, अति जागरूकता किंवा खूप जास्त झोपणे
- एकाग्रता किंवा निर्णय घेण्यात समस्या
- तीव्र राग, चिडचिडेपणा किंवा आक्रमकता
- आत्महत्येचे विचार किंवा प्रयत्न
जर आपल्याला किंवा आपल्या ओळखीच्या कोणाला मानसिक आजाराची लक्षणे दिसली तर त्वरित मदत घेणे महत्त्वाचे आहे. मानसिक आरोग्य व्यावसायिक, जसे की मानसोपचारतज्ज्ञ किंवा मनोचिकित्सक, मानसिक आजारांच्या निदान आणि उपचारात मदत करू शकतात.
मानसिक आजारांवर उपचार करण्यासाठी अनेक प्रकारचे उपचार उपलब्ध आहेत, ज्यात औषधे, मनोचिकित्सा आणि समुपदेशन यांचा समावेश होतो. औषधे मानसिक आजारांच्या लक्षणांवर उपचार करण्यासाठी मदत करू शकतात, तर मनोचिकित्सा आणि समुपदेशन लोकांना त्यांच्या मानसिक आरोग्यावर नियंत्रण ठेवण्यास आणि निरोगी जीवनशैलीचा अवलंब करण्यास मदत करू शकतात.
मानसिक आजार हा एक गंभीर आजार आहे, परंतु उपचारांसह, बहुतेक लोक त्यांचे आजार व्यवस्थापित करण्यास आणि निरोगी आणि उत्पादक जीवन जगण्यास सक्षम असतात.
येथे काही अतिरिक्त टिपा आहेत ज्या मानसिक आरोग्याच्या समस्या टाळण्यास मदत करू शकतात:
- निरोगी आहार घ्या आणि नियमित व्यायाम करा.
- पुरेशी झोप घ्या.
- तणावाचे व्यवस्थापन करण्याच्या तंत्रांमध्ये प्रशिक्षित व्हा.
- सकारात्मक संबंध राखा.
- समर्थन प्रणाली तयार करा.
आपण किंवा आपल्या ओळखीच्या कोणाला मानसिक आरोग्याच्या समस्यांबद्दल मदत हवी असल्यास, येथे काही संसाधने आहेत:
- Dr. Adwait Padhye – Manas Psychological Health Center, Dombivli
Contact: +91-8425980004 / 0251-2860151 | Website: www.mphc.co.in - Dr. Amit Dharmadhikari – Manoday Neuropsychiatric Hospital, Kalyan
Contact: 090045 59205 - Dr. Nilesh Basarkar – Mukta Psychological Health & Counselling
Contact: 086005 95166 / 070452 78626 Website: Dr Nilesh Basarkar – Psychiatrist in Kalyan - राष्ट्रीय आत्महत्या प्रतिबंध जीवनरेषा: 1-800-273-8255
- राष्ट्रीय मानसिक आरोग्य संघटना: 1-800-950-NAMI (6264)
- राष्ट्रीय मानसिक आरोग्य संघटना: www.nami.org
- मानसिक आरोग्य राष्ट्रीय संस्था: www.nimh.nih.gov